Sohbet Girişi
Popüler Yazılar
Bir yazarın günlük olaylar arasından seçtiği bir konu hakkında kendisine özgü görüş ve fikirlerini fazla derinleştirmeden karşısındakilerle konuşuyormuş gibi anlattığı yazı türüne “sohbet laf” denir. Bir diğer deyişle güncel bir konu da yazarın okuyucuyla konuşuyormuş gibi samimi ve anlaşılır bir dille yazdığı, her çeşit özentiden uzak yazılara sohbet denir. Bu yazı türünde yazar, ele aldığı konuyu derinlemesine incelemez, bilimsel bir ispatı da amaçlamaz. Yazarın amacı okuyucuyla samimi diyaloglar kurarak yalnızca fikirlerini açıklamaktır. Bu yazılar genelde gazete ve dergilerde yayınlanır. Hatta gazetelerde mobil sohbet (söyleşi) adı altında bu tür yazıların kaleme alındığı köşelerde bulunabilir. Sohbet yazılarına eskiden “musahabe” denirdi.
Sohbetin özellikleri şunlardır:
Çoğunlukla, günlük konuların işlendiği sohbet yazılarında konuşma senli benli bir anlatım yolu seçilir.
Yazar deyimlerden, atasözlerinden, hatıralardan, halk fıkralarından, nüktelerden, özlü sözlerden fazlaca yararlanır.
Sohbet türü yazılarda herkesi ilgilendiren konular seçilir.
Cümleler, konuşma üslubundadır ve genelde devriktir.
Yazar karşısında biri varmış gibi sorular sorar, cevaplar verir, fikirlerini günlük konuşma dili içtenliği içinde açıklar.
Sohbet sitesinde konu uzatılmaz, fazla detaya girilmez, yalnızca konuya dikkat çekilir, anlatılanlar kanıtlanmaya çalışılmaz, anlatılanlara inanılması için bir gayret ortaya konmaz.
Amaç, okuyucuyu konu üstünde düşünmeye davet etmektir.
Bu yazılar gazete ve dergilerde yayımlanabildiği gibi yazar bu yazıları ayrıca bir kitap olarak da basabilir.
Sohbet türünde makalede olduğu gibi giriş gelime ve sonuç bölümleri bulunur; ancak karşılıklı konuşma havası içerisinde yazılması ve açıklanan düşüncelerin ispatlanma gereği duyulmadan anlatılması yönünden makaleden ayrılır.
Yazar sohbet türünde genelde kişisel fikirlerini anlatır, bu nedenle de sohbet türü öznel bir anlatıma sahiptir.
Sohbetle İlgili Kavramlar
Sohbet: Dostça, arkadaşça konuşarak hoş bir vakit geçirme, söyleşi, yârenlik, hasbihâl.
Söyleşi: Arkadaşça, dostça karşılıklı konuşma, hasbihâl, sohbet manasına gelirken bu kavramın edebiyattaki anlamı: Bir bilim ya da sanat konusunu, konuşmayı andıran biçimde inceleyerek anlatan edebiyat türüdür.
Musahabe: Konuşma, görüşme, söyleşi.
Hoşsohbet: Güzel ve tatlı konuşan kimse.
Nükte: İnce anlamlı, düşündürücü ve şakalı söz, espri.
Nüktedan: Nükteli ve ince anlamlı konuşarak karşısındakini düşündüren kimse.
Türk Edebiyatında Sohbet
Sohbet türünün samimi havası ve bu türün okuyucuyla kurmuş olduğu sıcak iletişimden dolayı bir çok yazarımız bu yazı türünde örnekler vermiştir. Bu yazarlarımızdan bir bölümü ise bu yazılarını bir kitapta toplayarak yayınlamıştır. Türk edebiyatının önemli gazetecilerinden bir tanesi olan Ahmet Rasim bu yazarlarımızdan birisidir. Sanatçının “Ramazan Sohbetleri” adlı eseri sohbet türündeki yazılarını topladığı bir eseridir. Bu türe ait eserler diğer düzyazı türleriyle beraber Cumhuriyet döneminde gelişmiştir. Suut Kemal Yetkin’in “Edebiyat Söyleşileri”, Şevket Rado’nun “Eşref Saati”, Melih Cevdet Anday’ın Dilimiz Üzerine Söyleşiler, Nurullah Ataç’ın “Karalama Defteri” bu türde yazılmış yazıları içeren eserlerdir. Ayrıca Cenap Şahabettin, Refik Halit Karay, Hasan Ali Yücel, Attila İlhan gibi yazarlarımız da bu türde eserler vermişlerdir.
Sohbet – Deneme Farkı
Sohbette yazarın okuyucuyla konuşuyormuş gibi bir anlatımı vardır. Denemede ise yazarın kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi bir anlatımı vardır.
Sohbette nüktelerden, halk söyleyişlerinden, fıkralardan yararlanılır. Sohbetin dili ve anlatımı yalındır. Denemede ise daha ciddî bir dil kullanılır.
Sohbette kısa ve yüzeysel bir anlatım vardır. Amaç, yazarın okuyucuyu kendi düşüncesine çekmesi ya da kendi düşüncesi doğrultusunda düşünmesini sağlamasıdır. Denemede ise derinlemesine bir anlatım vardır ve okuyucuyu etkilemek, yönlendirmek gibi bir amaç güdülmez. Saygılar
Yazar: Rahul
Görüntüleme: 1034 defa
Kategori: Sohbet Makale
Yayınlanma Tarihi: 11 Mayıs 2020